Saint-Aubin en Montrachet, topterroir voor witte Bourgogne
Door Artisan Wines op 13-05-2024
Afgelopen week bracht Artisan Wines een bezoek aan Sylvain Langoureau, wijnmaker in Saint-Aubin (Bourgogne). Dit kleinschalige domaine heeft circa 8 hectare met wijngaarden in de beroemde Côte de Beaune, verspreid over de dorpen Saint-Aubin, Chassagne-Montrachet, Puligny-Montrachet en Meursault. Het merendeel is aangeplant met Chardonnay, slechts een klein percentage met Pinot Noir en Aligoté. De kalkrijke gronden geven Chardonnay uit de Bourgogne een bijzondere mineraliteit en complexiteit mee.
Bourgogne 2023 uit vat
Tijdens ons bezoek werden we niet alleen allervriendelijkst ontvangen door zijn vrouw Nathalie, maar kregen we ook diverse wijnen van jaargang 2023 uit vat te proeven. En we kunnen alvast verklappen: die zijn veelbelovend! Ten opzichte van 2022 was 2023 een iets warmer jaar, min of meer vergelijkbaar met 2019. Dat betekent dat de wijnen bij Langoureau wat ronder zijn en iets minder hoog in de zuren. Onderstaand een verslag van deze zeer fraaie en interessante tasting, waarbij te meer duidelijk werd wat de invloed is van terroir (bodem en klimaat) op deze vermaarde wijnen uit de Bourgogne.
Schaarste door nieuwe aanplanting
Voorafgaand aan de proeverij vertelt Nathalie dat ook voor jaargang 2023 een schaarste geldt. Als gevolg van de klimaatverandering wordt de Bourgogne geteisterd door extremer weer, zoals lange periodes van droogte in de zomer of grote temperatuurschommelingen in het voorjaar. Veel oude wijnstokken zijn hier niet tegen bestand, waardoor ze in veel gevallen niet meer bruikbaar zijn. Om die reden worden 'zieke' wijnstokken vervangen of zelfs complete percelen opnieuw aangeplant. Het kost minimaal 3-5 jaar alvorens je weer wijn kunt maken van de nieuwe aanplanting. Hierdoor ligt de productie circa 25% lager dan gebruikelijk en blijven de prijzen voor Bourgogne-wijnen ook de komende jaren hoog.
Hautes Côtes de Beaune
We beginnen de proeverij met een witte Hautes Côtes de Beaune. De wijngaarden voor deze wijn liggen in de heuvels ten westen van de bekende wijndorpen in de Côte de Beaune. Zoals de naam ‘Hautes’ al doet vermoeden, zijn de wijngaarden iets hoger gelegen en hebben daarmee een wat koeler microklimaat. Dat proef je dan ook terug: een Chardonnay met mooie frisheid, crispy zuren, mooie ronding en ook een verrassende lengte.
Saint-Aubin
We vervolgen de proeverij met een zestal wijnen uit Saint-Aubin. Dit wijndorpje ligt ietwat verscholen achter de beroemde heuvel van de Montrachet Grand Cru. Ten opzichte van Montrachet zijn de wijnen uit Saint-Aubin iets fruitiger en slanker, maar nog altijd van een heel hoog niveau en bovendien een stuk aantrekkelijker geprijsd. De basis Saint-Aubin is afkomstig van vier verschillende percelen. Een wijn met een mooie balans en een goede weerspiegeling van deze appellatie.
Terroir-expressie
Het potentieel en de terroir-verschillen van Saint-Aubin komen echter het beste tot uiting in de serie 1er Cru’s. Nathalie Langoureau ligt toe dat alle Saint-Aubin 1er Cru’s gisten en rijpen in eikenhouten vaten, waarvan jaarlijks 20-25% wordt vernieuwd. Dit voorkomt te heftige houttonen in de wijnen, waardoor de terroir-expressie des te beter behouden blijft. Te meer daar alle wijnen vergisten met de eigen (natuurlijke) wilde gist.
Saint-Aubin 1er Cru En Remilly
De eerste 1er Cru die we proeven is de “Sur le Sentier du Clou”. Een vrij hoog gelegen wijngaard met een kalkrijke ondergrond. Het zorgt voor een strakke, minerale en ingetogen Chardonnay met mooie bitters in de afdronk. Daarna volgt meteen het klapstuk “En Remilly”, by far één van de beste wijngaarden uit Saint-Aubin. De wijngaard grenst direct aan Le Montrachet Grand Cru en heeft door de zeer kalkrijke bodem en uitstekende ligging de beste papieren van Saint-Aubin. En dat proeven we! De wijn heeft frisheid en mineraliteit als ook rijkdom en complexiteit met zeer veel lengte in de afdronk.
Meer vraag naar witte Bourgogne
De proeverij wordt vervolgd met “Les Frionnes”, een relatief hoog gelegen wijngaard. Het resulteert in een hele sappige en licht verteerbare Chardonnay, maar met duidelijk minder complexiteit dan de “En Remilly”. Daarna volgt “Le Champlot”. Vanwege de iets rijkere bodem werd “Le Champlot” in het verleden vooral aangeplant met Pinot Noir. Door de grotere vraag naar witte Saint-Aubin heeft Langoureau circa 20 jaar geleden hier Chardonnay aangeplant. De wijnen van dit perceel kenmerken zich door hun fruitige en expressieve aroma’s en ook in de smaak is de wijn wat ronder en vettiger dan “Les Frionnes”. We ronden de serie uit Saint-Aubin af met “Bas de Vermerain à l’est”. Een relatief onbekende wijngaard met een zeer steile helling en een goede exposure op het zuiden. Evenals “En Remilly” heeft dit perceel wat meer kalk aan de oppervlakte. De wijn heeft daarom een fraaie balans in frisheid en complexiteit met een mooie vettige afdronk.
Chassagne-Montrachet 1er Cru
Nathalie laat ons een drietal 1er Cru’s uit Chassagne-Montrachet proeven. Voor ons zijn “Les Perclos” en “Les Pierres” uit Chassagne-Montrachet het meest interessant. Beide percelen liggen op een steenworp afstond van elkaar, maar tonen zich toch heel verschillend. “Les Perclos” is heel fijn, bloemig, zacht en delicaat van karakter. “Les Pierres” is meer expressief in het fruit, een wijn met meer pit en ook meer zuren.
Puligny-Montrachet 1er Cru La Garenne
De grote buurman van Chassagne-Montrachet is Puligny-Montrachet. De bodem is hier nog iets kalkrijker en dat genereert wijnen met nog meer complexiteit. Dat proeven we het duidelijkst in de Puligny-Montrachet 1er Cru “La Garenne”: een heel verfijnd glas met tonen van sinaasappel, nectarine en hazelnoot. In de smaak nog meer lengte en rijkdom dan bij de vorige wijnen.
Meursault-Blagny 1er Cru
De proeverij sluiten we af met een Meursault-Blagny 1er Cru. De wijngaard voor deze wijn ligt iets ten noorden van Puligny in de richting van Meursault. Terroir is hier iets minder kalkrijk. De wijnen uit Meursault zijn daarom doorgaans wat vettiger dan in Puligny. Dat proeven we duidelijk terug: een stevige witte wijn met impressie van rijp wit fruit, brioche, hazelnoot en een vettige, boterige afdronk.
We kijken terug op een zeer boeiende proeverij, waarbij de schakeringen in de verschillende wijnen als gevolg van het terroir heel fraai terugkwamen in het glas. Dank aan Sylvain en Nathalie Langoureau voor de zeer vriendelijke ontvangst en de toelichting op hun wijnen.